6 sessies van cocreatie - Verdiepte Governance

update

Over het proces

In januari 2024 is als vervolg op het voorgaande ‘Ongemak in de boardroom’- project het project ‘Verdiepte Governance’ gestart. Binnen het ‘Verdiepte governance’-project werken bestuurders en commissarissen, wetenschappers en governance-opleiders samen met als doel om in cocreatie een ethische component toe te voegen aan de governance-praktijk en zo bij te dragen aan een duurzame economie. Het project wordt geleid door een kernteam bestaande uit Patrick Nullens, Rob Blomme, Josephine de Zwaan en Ellemiek Etman. Op hoofdlijnen bestaat het ‘Verdiepte governance’-project uit vier onderdelen:

Het ontwikkelen van een platform met experts uit de wetenschap en ervaringsdeskundigen voor onderzoek en een ‘next level body of knowledge’;
Validering en doorontwikkelen van de uitkomsten tot nu toe door a) een community of learning met deelnemers uit Ongemak in de Boardroom en b) een tweede ronde van het programma met een nieuwe groep commissarissen en bestuurders
Het doorontwikkelen van curricula van governance opleiders met de Good Practices en verdiepende kennis;
Het borgen van het momentum, verspreiding van en inspiratie rondom Verdiepte Governance

Voor de deelnemende bestuurders en commissarissen worden gedurende 2024 zes inhoudelijke sessies georganiseerd, elk rondom een specifiek thema. De bijeenkomsten ondersteunen de deelnemers bij het verkennen van de praktijkervaringen, de dilemma’s die in de praktijk ontstaan en de mogelijke oplossingen vanuit de onderzoeksperspectieven. De bijeenkomsten zijn bedoeld om te verkennen, te reflecteren en inzichten te ontwikkelen. Hieronder een korte weergave van de bijeenkomsten.

Bijeenkomst 1: Verantwoordelijk

Waar voel jij je verantwoordelijk voor? Als bestuurder, maar vooral als mens?

Dit was het thema van de officiële aftrap van het project ‘Verdiepte governance’, die op donderdag 4 april met 43 bestuurders en commissarissen op Nyenrode Business Universiteit plaatsvond. Na een warm welkom door Suzanne Ekel van de Goldschmeding Foundation was het woord aan Maria van der Heijden van MVO Nederland die haar motivatie deelde voor het starten van het ‘Ongemak in de Boardroom’-project waar het ‘Verdiepte governance’-project op voortbouwt.

Nadat de context was geduid door Josephine de Zwaan, werd tijdens de bijeenkomst ingegaan op de noodzaak om de persoonlijke balans te vinden tussen ethische vraagstukken en de bedrijfsbelangen. Hoogleraren Robert Jan Blomme en Patrick Nullens: “Vanuit een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten we tot een eerlijk gesprek komen, waarbij er ruimte is voor kwetsbaarheid van de eigen positie en disruptieve ideeën – kortom ongemak dat tot verdieping en co-creatie kan leiden.” Daarnaast vond onder leiding van Ellemiek Etman een niet-cognitieve oefening plaats en liet Jeroen Smit tijdens de bijeenkomst zien hoe een persoonlijk narratief helpt om mensen in beweging te krijgen.

Bijeenkomst 2 Verdiepte governance project

Bijeenkomst 2: Authentiek leiderschap

Het maximale streven naar eenheid tussen wie we zijn en de rol die we vervullen

Authenticiteit gaat over het maximale streven naar eenheid tussen wie we zijn en de rol die we vervullen. Tijdens de tweede bijeenkomst van het ‘Verdiepte Governance’-project werden open en betekenisvolle gesprekken gevoerd op het thema ‘authentiek en waardengedreven leiderschap’.

Onder leiding van Ellemiek Etman werd betekenis gegeven aan resonantie: Wat raakt ons en wat niet? Resoneren met de wereld is essentieel, want door contact met anderen ontwikkelen we onszelf. Patrick Nullens ging dieper in op individuele authenticiteit: Waarom is dit belangrijk en relevant? En wat zijn de voordelen wanneer je eigen identiteit samenvalt met je rol in de boardroom?
Rob Blomme belichtte vervolgens hoe dit zich verhoudt tot een groep. Deel uitmaken van een groep is functioneel, maar het vraagt soms dat je iets moet inleveren van je authenticiteit. Marguerite Soeteman, die heeft deelgenomen aan het voorgaande ‘Ongemak in de boardroom’- project deelde haar ervaringen op het thema. Tenslotte waren ook Jeroen Smit en kernteam-lid Josephine de Zwaan aanwezig om bij te dragen aan de waardevolle dag.

Bijeenkomst 3 Verdiepte governance-project

Bijeenkomst 3: Exploratief denken

Het verlaten van bestaande routines en het ontwikkelen van nieuwe

Met de huidige complexiteit van problemen ligt het risico van simplificatie op de loer. In de boardroom wordt vaak te eenzijdig omgegaan met informatie, doordat onze waarneming wordt beïnvloed door de werking van onze hersenen en ons denken. Om hiervan bewust te worden, is het belangrijk om in relatie tot de context verschillende manieren van bevragen toe te passen. Het (h)erkennen van ‘wicked problems’ vraagt om andere vaardigheden: exploratief denken, het verlaten van bestaande routines en het ontwikkelen van nieuwe. Dit alles om een versnelling in de transitie naar een nieuwe economie te bewerkstelligen.

Tijdens de 3e bijeenkomst van het ‘Verdiepte governance’-project op Nyenrode Business University verzorgde Ellemiek Etman een niet-cognitieve oefening, deed Josephine een ‘setting the scene’, gingen Patrick Nullens en Rob Blomme in op ‘wicked problems’ en exploratief denken en behandelde Jeroen Smit het persoonlijk narratief. Tijdens breakout-sessies werd besproken hoe ‘wicked problems’ ons uitdagen om anders te handelen. Aan de hand van eigen ervaringen onderzochten de deelnemers hoe ze dit kunnen doen.

Verdiepte Governance Bijeenkomst Rob Blomme

Bijeenkomst 4: morele slimheid

Het écht integreren van ethisch denken in leiderschap

Ethiek is volgens Josephine de Zwaan niet slechts een bijkomstige voorwaarde voor verdiepte governance, maar de sleutel zelf. Geen harde, ijzeren sleutel, maar meer zoals een muzieksleutel, zoals de solsleutel, die de toon zet voor alle discussies in de boardroom. Tijdens de 4e bijeenkomst van het ‘Verdiepte governance’-project op Nyenrode Business Universiteit stond morele slimheid centraal. Het doel? Deelnemers activeren om ethisch denken écht te integreren in hun leiderschap. Hierbij speelt onbewuste aandacht een cruciale rol. Hoe ga jij bewuste aandacht creëren in jouw organisatie en boardroom?

Tijdens de bijeenkomst nam Ellemiek Etman deelnemers mee in een visualisatie gericht op verbinding en de vraag: wat gun jij de ander vanuit liefde? Deelnemers kregen zo zicht op (een deel van) hun kernwaarden. Patrick Nullens, als ethicus, benadrukte vervolgens het belang van persoonlijke en ethische reflectie. Zijn visie: Morele slimheid vraagt vooral om aandacht, wat een uitdaging vormt in een wereld vol informatie en versnelling. Rob Blomme benaderde het thema ethiek vanuit een gedragspsychologisch perspectief. Hij ging dieper in op de rol van aandacht, routines en het onbewuste in ethisch gedrag. De conclusie? De boardroom moet een plek worden voor nieuwe vormen van aandacht, en zelfs voor het ontwikkelen van een leergemeenschap.

Lees hier het hele verslag.